یکی از سوالاتی که در باره عاقبت اهل کتاب مطرح است اینکه خدا با آنها چه برخوردی خواهد داشت؟

پاسخ این است که طبق آیات قرآن خداوند برای همه مردم از جمله بنی اسرائیل پیامبران خود را فرستاد و احکامش را برای ایشان بیان کرد. بخشی از آنها حق را فهمیدند و از آن پیروی کردند. بخش دیگر در شک و تردید بودند و بخشی منکر آن شدند. طبیعی است که خدای متعال با این سه دسته به یک شکل برخورد نخواهد کرد و عذاب و پاداش به مقدار بیان معارف و درک و فهم انان خواهد بود.

• یَا أَهْلَ الْکِتَابِ قَدْ جَاءَکُمْ رَسُولُنَا یُبَیِّنُ لَکُمْ عَلَى فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا مَا جَاءَنَا مِنْ بَشِیرٍ وَلا نَذِیرٍ فَقَدْ جَاءَکُمْ بَشِیرٌ وَنَذِیرٌ وَاللَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (مائده ۱۹)
اي اهل کتاب! بي ترديد رسول ما پس از روزگار فترت و خلأ پيامبران به سوي شما آمد [و آنچه را مورد نياز دنيا و آخرت شماست] براي شما بيان مي کند که [روز قيامت در پيشگاه خدا] نگوييد: براي ما هيچ مژده دهنده و بيم رساني نيامد، يقيناً مژده دهنده و بيم رسان به سويتان آمد؛ وخدا بر هر کاري تواناست. 

• إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا وَالصَّابِئِینَ وَالنَّصَارَى وَالْمَجُوسَ وَالَّذِینَ أَشْرَکُوا إِنَّ اللَّهَ یَفْصِلُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدٌ(حج ۱۷)
همانا آنان که ايمان آوردند و آنان که يهودي اند و صابئان و نصاري و مجوس و کساني که شرک ورزيده اند، حتماً خدا روز قيامت ميانشان داوري مي کند [تا گرويدگان به حق از آلودگان به باطل جدا شوند و حق پيشگان به بهشت و باطل گرايان به دوزخ درآيند]؛ بي ترديد خدا بر همه چيز گواه است. 

• إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ یَقُصُّ عَلَى بَنِی إِسْرَائِیلَ أَکْثَرَ الَّذِی هُمْ فِیهِ یَخْتَلِفُونَ * وَإِنَّهُ لَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ * إِنَّ رَبَّکَ یَقْضِی بَیْنَهُمْ بِحُکْمِهِ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْعَلِیمُ (نمل ۷۶-۷۸)
بي ترديد اين قرآن بيشتر آنچه را بني اسرائيل [از روي جهالت] در آن اختلاف دارند، براي آنان بيان مي کند. (۷۶) و يقيناً قرآن براي مؤمنان، سراسر هدايت و رحمت است. (۷۷) قطعاً پروردگارت [روز قيامت] به حکم خود ميان بني اسرائيل [در آنچه از امور ديني و معنوي اختلاف دارند] داوري مي کند؛ و او تواناي شکست ناپذير و داناست. (۷۸)