۱. عيسى بن مريم عليه السلام‏- پيوسته مى‏ فرمود: آن كه درمان زخم مجروح را رها كند، بى ‏گمان با مجروح كننده او شريك [جرم‏] است؛ زيرا آن كه جراحتْ وارد آورده است، خواهان تباه كردن مجروح بوده، و آن هم كه مداوايش را رها كرده، بهبود او را نخواسته است، و هرگاه بهبود او را نخواهد، به ناچار تباهىِ وى را خواسته است. همچنين حكمت را به نااهلش نياموزيد كه اين، نادانى است، و از اهل آن هم دريغش مداريد كه اين كار گناه است؛ بلكه هر يك از شما بايد به سان‏ طبيب درمانگر باشد كه اگر جايى براى دوايش ديد [مداوا مى‏ كند] و گرنه خوددارى مى ‏نمايد.(۱)

۲. عيسى بن مريم عليه السلام: براى حكمت، اهلى است؛ پس اگر آن را به نااهلش بياموزى، تباهش ساخته‏ اى، و اگر از اهلش هم دريغ نمايى، تباهش ساخته‏ اى. مانند طبيب باش كه دارو را آن جا كه بايد به كار مى ‏بَرد.(۲)

۳. عيسى بن مريم عليه السلام: اى گروه حواريان! مرواريد را به خوك مسپاريد؛ زيرا كه خوك با آن كارى نمى ‏كند. حكمت را نيز به كسى كه خواهانش نيست، مدهيد.(۳) حكمت، از مرواريد بهتر است، و آن كه خواهانش نيست، از خوك بدتر است.

۴. عيسى بن مريم عليه السلام: جواهر را در گردن خوك مياويزيد.(۴)

۵. عيسى بن مريم عليه السلام: دُر را در پاى خوكان نريزيد. (۵)

۶. عيسى بن مريم عليه السلام: همه مردم ستارگان را مى ‏بينند؛ امّا تنها آن كس با آنها راهيابى مى‏ كند كه مسيرها و جايگاه‏ هاى ستارگان را بشناسد. همچنين همه شما حكمت مى ‏آموزيد؛ ليك از ميان شما تنها كسى بدان راه مى ‏يابد كه آن را به كار بندد.(۶)

۷. عيسى بن مريم عليه السلام: به درستى برايتان مى ‏گويم: جا به جا كردن سنگ‏ها از قلّه ‏هاى كوه، بهتر از آن است كه سخن خود را به كسى بگويى كه سخنت را در نمى ‏يابد.(۷) اين كار، چونان كار كسى است كه سنگ را در آب بخواباند تا نرم شود، و چونان كار كسى است كه براى خفتگانِ در گورها خوراك سازد! خوشا به حال كسى كه زيادىِ گفتارش را كه مى‏ ترسد خداوندگارش را به خشم آوَرَد، نگه مى ‏دارد، و سخنى نمى ‏گويد مگر آن كه فهميده شود، و به گفتار هيچ كس رشك نَمى ‏بَرَد تا اين كه كردار او برايش معلوم گردد.

پاورقی
(۱). الكافي: ج ۸ ص ۳۴۵ ح ۵۴۵ عن أبان بن تغلب عن الإمام الصادق عليه السلام، وسائل الشيعة: ج ۱۱ ص ۴۰۱ ح ۲۱۱۵۶؛ وراجع: منية المريد: ص ۱۸۴.
(۲). حلية الأولياء: ج ۷ ص ۲۷۳ الرقم ۳۹۸، الدرّ المنثور: ج ۲ ص ۲۰۴ نقلًا عن أحمد وكلاهما عن سفيان بن عيينة، إحياء العلوم: ج ۱ ص ۵۷ نحوه.
(۳). الزهد لابن حنبل: ص ۱۱۸، المصنّف لعبد الرزّاق: ج ۱۱ ص ۲۵۷ ح ۲۰۴۸۲، البداية والنهاية: ج ۲ ص ۹۱، جامع بيان العلم: ج ۱ ص ۱۱۰، عيون الأخبار لابن قتيبة: ج ۲ ص ۱۲۴ كلّها عن عكرمة نحوه، الدرّ المنثور: ج ۲ ص ۲۱۴.
(۴). إحياء العلوم: ج ۱ ص ۸۵، تفسير القرطبي: ج ۲ ص ۱۸۵ عن رسول اللَّه صلى الله عليه و آله، تاريخ بغداد: ج ۹ ص ۳۵۰ الرقم ۴۹۰۷ وفيهما« الدرّ» بدل« الجواهر»، تاريخ دمشق: ج ۴۳ ص ۱۴۱ ح ۹۱۲۴ نحوه وكلاهما عن أنس عن رسول اللَّه صلى الله عليه و آله.
(۵). ربيع الأبرار: ج ۳ ص ۲۱۹، كنز العمّال: ج ۱۰ ص ۲۴۷ ح ۲۹۳۱۹ نقلًا عن ابن النجّار عن أنس وفيه« في أفواه» بدل« تحت أرجل».
(۶). تحف العقول: ص ۵۰۷، بحار الأنوار: ج ۱۴ ص ۳۱۰ ح ۱۷.
(۷). تحف العقول: ص ۵۱۲، بحار الأنوار: ج ۱۴ ص ۳۱۶ ح ۱۷؛ تاريخ دمشق: ج ۶۸ ص ۶۸ وليس فيه ذيله من طوبى‏».