۱. به عيسى بن مريم عليه السلام گفتند: كارى را نشانمان ده كه با آن وارد بهشت شويم‏
فرمود: «هرگز سخن نگوييد».
گفتند: اين كار را نمى ‏توانيم.
فرمود: «پس جز سخن نيك نگوييد».(۱)

۲. عيسى بن مريم عليه السلام‏- پيوسته مى ‏فرمود-: در غير ياد خدا، پرگويى نكنيد؛ زيرا آنان كه در غير ياد خدا، پرگويى مى ‏كنند، سنگ‏دل اند و خود نمى ‏دانند.(۲)

۳. عيسى بن مريم عليه السلام: در غير ذكر خدا، زياد سخن نگوييد كه سنگ‏دل مى ‏شَويد و دلِ سخت از خدا دور است؛ ليك، خود نمى‏ دانيد.(۳)

۴. عيسى بن مريم عليه السلام: كسى كه سخنش بسيار باشد، لغزشش فراوان مى ‏گردد.(۴)

۵. عيسى بن مريم عليه السلام: كم‏ گويى، حكمت بزرگى است.(۵) پس خاموشى گزينيد؛ كه آن، آسايشى نيكو است، و مايه كم شدن بار مسئوليت، و سبكبارى از گناهان.(۶)

۶. عيسى بن مريم عليه السلام: به شما سفارش مى ‏كنم كه بر دهانتان مُهر خاموشى بزنيد، مبادا چيزى كه برايتان روا نيست از آن بيرون آيد.(۷)

۷. خوكى بر عيسى بن مريم عليه السلام گذشت.(۸)
عيسى عليه السلام فرمود: «برو به سلامت».
به او گفته شد: اى روح خدا! به اين خوك [چنين سخنى‏] مى‏ گويى؟!(۹)
فرمود: «خوش ندارم زبانم را به بدى عادت دهم».

۸. عيسى بن مريم عليه السلام: خداوند، كسى را كه بدون تعجّب از چيزى، زياد مى‏ خندد و كسى را كه به سوى چيزى غير از ادب مى ‏رود، دشمن مى ‏دارد.(۱۰)

۹. عيسى بن مريم عليه السلام: چهار چيزند كه شگفت ‏انگيزند و جز با شگفتى حفظ نمى ‏شوند:
خاموشى كه گام نخست بندگى است؛ ياد خدا در همه حال؛ فروتنى؛ و كم چيزى [فقر].(۱۱)

۱۰. عيسى بن مريم عليه السلام: نيكى در سه چيز است: سخن گفتن، نگريستن، و خاموشى. هر كه سخن گفتنش در غير ذكر [خدا] باشد، بيهوده ‏گويى كرده است. هر كه نگريستنش با عبرت آموختن همراه نباشد، دستخوش غفلت است. و هر كه‏ خاموشى‏ اش با انديشيدن همراه نباشد، كارى بيهوده كرده است.(۱۲)

پاورقی:
(۱). تاريخ دمشق: ج ۴۷ ص ۴۳۸، شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد: ج ۱۰ ص ۱۳۷، إحياء العلوم: ج ۳ ص ۱۶۷ عن البراء بن عازب عن رسول اللَّه صلى الله عليه و آله نحوه، الدرّ المنثور: ج ۲ ص ۲۱۲ نقلًا عن ابن أبي الدنيا.
(۲). الكافي: ج ۲ ص ۱۱۴ ح ۱۱ عن عمرو بن جميع، الأمالي للمفيد: ص ۲۰۹ ح ۴۳ عن ابن سنان وكلاهما عن الإمام الصادق عليه السلام، بحار الأنوار: ج ۷۱ ص ۳۰۱ ح ۷۵.
(۳). الموطأ: ج ۲ ص ۹۸۶ ح ۸، تفسير القرطبي: ج ۱۷ ص ۲۵۰ كلاهما عن مالك، المصنّف لابن أبي شيبة: ج ۷ ص ۴۶۲ ح ۹ عن محمّد بن يعقوب، تاريخ دمشق: ج ۴۷ ص ۴۴۱ عن وائل بن بكير؛ الدرّ المنثور: ج ۷ ص ۲۲۰ نقلًا عن أحمد عن أبي الجلد؛ مجمع البيان: ج ۹ ص ۳۵۸ عن الزجّاج.
(۴). الأمالي للصدوق: ص ۶۳۶ ح ۸۵۳، قصص الأنبياء للراوندي: ص ۲۷۴ ح ۳۲۹ كلاهما عن عبد اللَّه بن سنان عن الإمام الصادق عليه السلام، بحار الأنوار: ج ۱۴ ص ۳۱۸ ح ۱۸؛ المعجم الأوسط: ج ۶ ص ۳۲۸ ح ۶۵۴۱ عن ابن عمر عن رسول اللَّه صلى الله عليه و آله، تاريخ دمشق: ج ۲۴ ص ۴۵۶ ح ۵۳۱۸ عن أبي هريرة عن رسول اللَّه صلى الله عليه و آله.
(۵). الدعة: الخفض والسعة في العيش( القاموس المحيط: ج ۳ ص ۹۲« ودع»)
(۶). تحف العقول: ص ۵۰۲، بحار الأنوار: ج ۱۴ ص ۳۰۵ ح ۱۷.
(۷). تحف العقول: ص ۵۱۱، بحار الأنوار: ج ۱۴ ص ۳۱۵ ح ۱۷.
(۸). في رواية اخرى: قَد بَلَغَنا أنَّ عيسى‏ عليه السلام مَرَّ عَلى‏ خِنزيرٍ، فَقالَ ما مَعناهُ:« أنعِم صَباحاً»، فَقيلَ لَهُ في ذلِكَ، فَقالَ: إنَّما فَعَلتُ ذلِكَ لأِعَوِّدَ لِسانِيَ الكَلامَ الحَسَنَ.( العهود المحمّديّة للشعراني: ص ۸۴۵).
(۹). تاريخ دمشق: ج ۴۷ ص ۴۳۷، الموطأ: ج ۲ ص ۹۸۵ ح ۴ عن يحيى بن سعد نحوه، الدرّ المنثور: ج ۲ ص ۲۱۲ نقلًا عن ابن أبي الدنيا.
(۱۰). تحف العقول: ص ۵۰۲، أعلام الدين: ص ۲۷۳ عن معاذ بن جبل عن رسول اللَّه صلى الله عليه و آله نحوه؛ المصنّف لابن أبي شيبة: ج ۸ ص ۳۲۲ ح ۱۹۸ عن سليمان بن موسى من دون إسناد إلى المعصوم عليه السلام نحوه.
(۱۱). الزهد لهنّاد: ج ۱ ص ۳۲۶ ح ۵۹۴ عن سفيان، المستدرك على الصحيحين: ج ۴ ص ۳۴۶ ح ۷۸۶۴، المعجم الكبير: ج ۱ ص ۲۵۶ ح ۷۴۱ كلاهما عن أنس عن رسول اللَّه صلى الله عليه و آله نحوه، كنز العمّال: ج ۱۵ ص ۸۵۹ ح ۴۳۴۱۸؛ مكارم الأخلاق: ج ۲ ص ۳۷۷ ح ۲۶۶۱ عن أبي ذرّ عن رسول اللَّه صلى الله عليه و آله، عدّة الداعي: ص ۲۳۴ عن رسول اللَّه صلى الله عليه و آله وكلاهما نحوه، بحار الأنوار: ج ۷۷ ص ۸۸ ح ۳.
(۱۲). لهيت عن الشي‏ء- بالكسر-: إذا سلوت عنه وتركت ذكره وأضربت عنه( الصحاح: ج ۶ ص ۲۴۸۷« لها»).